زنان غالبا نیازهای درمانی منحصر به فردی دارند و آسیب‌دیدگی‌های ورزشی نیز از این قاعده مستثنی نیستند. به عنوان مثال، آسیب‌دیدگی‌های رباط صلیبی قدامی (ACL) در زنان بیشتر از مردان است. متخصصین پزشکی ورزشی دانشکده پزشکی ورزشی جان هاپکینز، به سوالات متداول در مورد پارگی ACL در دختران و زنان پاسخ می‌دهد و توضیح می‌دهد آن‌ها برای کاهش خطر آسیب‌دیدگی چه کاری می‌توانند انجام دهند.
پارگی ACL چگونه اتفاق می‌افتد؟
بیشتر اوقات، مصدومیت‌های ACL به صورت غیر تماسی(noncontact) رخ می‌دهند، مثلا به دلیل تغییر سریع مسیر برای فرار از مدافع در فوتبال یا فرود در بازی بسکتبال. نیروی ناگهانی ناشی از پیچ‌خوردگی یا فرود ممکن است باعث پارگی رباط شود.
چرا پارگی ACL در ورزشکاران زن شایع‌تر است؟
ساختار مفصل زانو در زنان، آن‌ها را بیشتر در معرض خطر پارگی ACL قرار می‌دهد. مفاصل زنان – از جمله زانو – به طور کلی شل است و زنان دامنه حرکتی بیشتری نسبت به مردان دارند. همچنین غالب زنان توده عضلانی کمتری در ناحیه زانو دارند که به بی‌ثباتی بیشتر کمک می‌کند و به همین دلیل در صورت کشیده شدن بیش از حد رباط، ممکن است منجر به پارگی آن شود.
تفاوت تکنیک‌ها نیز تاثیر دارد. هنگام فرود آمدن از پرش، ورزشکاران زن تمایل دارند در حالت سقوط فرود آمده، زانوها را به سمت داخل حرکت دهند و بیشتر اوقات آن‌ها را به اندازه کافی خم نکنند. ترکیب این عوامل احتمال پارگی ACL را بالاتر می‌برد.
آیا درمان پارگی ACL برای ورزشکاران زن متفاوت است؟
گزینه‌های درمان پارگی ACL، بدون در نظر گرفتن جنسیت، یکسانند. این گزینه‌ها معمولا شامل فیزیوتراپی، داروهای ضد التهابی و سپس غالبا جراحی هستند. اما، مراجعه به یک متخصص پزشکی ورزشی که می‌داند مکانیسم پارگی ACL در زنان با نحوه ایجاد آن در مردان متفاوت است، مزایایی دارد. او می‌تواند توصیه‌هایی برای بهبود تکنیک یا تقویت گروه‌های عضلانی خاص ارائه دهد تا از آسیب‌دیدگی دوم جلوگیری شود.
آیا جراحی همیشه بعد از پارگی ACL ضروری است؟
نه لزوما. تصمیم برای ترمیم پارگی ACL با عمل جراحی باید بر اساس سن، سطح فعلی فعالیت و سطح فعالیت موردنظر باشد. زنانی که سن بیشتری دارند و یا در بسیاری از فعالیت‌های ورزشی یا فعالیت‌های شدید مخصوص اوقات فراغت شرکت نمی‌کنند، شاید صرفا از فیزیوتراپی نتایج خوبی بگیرند. درحالیکه زنانی که ورزش می‌کنند یا مشاغل یا سرگرمی‌هایی دارند که مستلزم فشار بر زانوست، می‌توانند از جراحی برای بهبود هرچه بیشتر عملکرد و ادامه سبک زندگی فعال خود استفاده کنند. متخصص ارتوپدی و پزشکی ورزشی می‌تواند به شما کمک کند تصمیم بگیرید کدام گزینه بهتر است.
آیا احتمال پارگی مجدد ACL در زنان بیشتر است؟
همان مکانیزمی که منجر به آسیب اول می‌شود، می‌تواند منجر به آسیب دوم شود. پارگی ACL ممکن است دوباره در زانوی ترمیم‌شده یا در زانوی سالم اتفاق بیفتد. کیفیت ترمیم، سطح فعالیت و ورزش انتخابی همگی در خطر آسیب‌دیدگی مجدد نقش دارند. متأسفانه، ACLی که به خوبی ترمیم و بازسازی شده، ممکن است دوباره پاره شود. هرچه سطح فعالیت بالاتر باشد، خطر بیشتر است.
ورزشکاران زن چطور می‌توانند از پارگی ACL جلوگیری کنند؟
صدمات ورزشی همیشه امکان‌پذیر است، حتی اگر همه کارها را به درستی انجام دهید. اما کارهایی هستند که می‌توانید برای به حداقل رساندن عوامل خطرزای مربوط به تکنیک، آموزش و سبک زندگیتان انجام دهید. توصیه‌های زیر همگی در جلوگیری از پارگی ACL و سایر آسیب‌دیدگی‌های ورزشی به یک اندازه مهمند:
• تکنیک خوب را تمرین کنید. ضمانتی وجود ندارد، اما استفاده از تکنیک مناسب هنگام تمرین و انجام یک ورزش، می‌تواند به دفع آسیب‌های ورزشی کمک کند. با مربی و یا فیزیوتراپیست ورزشیتان کار کنید تا بتوانید فرم نامناسب را تشخیص داده و آن را اصلاح کنید.
• وقتی بیش از حد خسته‌اید از ورزش کردن خودداری کنید. وقتی خسته‌اید، اشتباه کردن یا فراموش کردن تکنیک خوبْ آسان‌تر است. خواب کافی و توقف تمرین قبل از خستگی، به جلوگیری از آسیب‌دیدگی کمک می‌کند.
• برای توسعه یکنواخت گروه‌های عضلانی تلاش کنید. قدرت مغز و اندام به یک اندازه مهم است. تمرکز بر یکی و نادیده گرفتن دیگری خطر آسیب‌دیدگی را افزایش می‌دهد.
• بین قدرت و انعطاف‌پذیری تعادل ایجاد کنید. ماهیچه‌های سفت و کشیده بیشتر مستعد آسیب‌دیدگی هستند. تمرین قدرت و انعطاف‌پذیری کلید اعتدال است.
• رژیم غذایی متعادلی داشته باشید. تغذیه نامناسب منجر به کاهش قدرت، استقامت و توجه می‌شود. خوب غذا خوردن می‌تواند به بهبود تمرکز و عملکردتان کمک کند.